Fiziksel muayenede genital organlar dışında nelere dikkat edilir?
Genel fiziksel görünüm (boy, kilo dağılımı) ve vucut kıllanması hormonal düzey hakkında bilgi verir. Jinekomasti (göğüslerde büyüme) olup olmadığı ve süphelenilen durumlarda (testis tümörü) lenf düğümleri incelenerek metastaz olup olmadığı araştırılır.
Peniste görülen ve kısırlığa yol açan anomaliler nelerdir?
Hipospadias (Halk dilinde 'peygamber sünnetli') yani idrar deliğinin penisin uç noktasında olmayıp penisin orta kısımlarına doğru olan erkeklerde, meninin vagen ağzına boşaltılması ile ilgili problem teşkil edebilir. Peniste doğuştan veya sonradan (Peyroni hastalığı) olan eğrilik durumu ilişkide zorlanma ve meninin iletilmesinde güçlüğe neden olabilir.
Testis boyutları kısırlık açısından önem taşır mı, normal boyutları ne olmalıdır?
Testis boyutları erkek populasyonunda ırklara göre farklılık göstermekle birlikte genel olarak boyutlar sperm yapımı ile doğru orantılıdır. Bu nedenle testis büyüklüğünün ölçümü önem taşır. Orkidometre (testis boyutlarının skala ile tayini) veya ultrasound ile ölçümü yapılabilir. Normalde testisin uzunluğu 3,5 cm üzerinde ve hacminin 18 ml nin üzerinde olması gerekir.
Erkek kısırlığında testislerin muayenesi ayrıca ne neden önemlidir?
Kısırlık nedeniyle başvuran erkeklerde testis tümörlerinin görülme sıklığı %1 dir. Bu oran normal populasyonda görülen oranın yaklaşık 16 katıdır. Erken teşhisin ciddi anlamda yaşam süresini uzattığı bu hastalığın tespiti için mutlaka bir ürolog tarafından muayene yapılmasında fayda vardır. Son yıllarda kemoterapötik ilaçlarla testis tümörlü hastaların yaşam süresi ve kalitesi önemli oranda artmıştır. Erken dönemde teşhis edilen hastalar günümüzde tamamen hastalıktan kurtulabilmektedir.
Varikosel nedir ve nasıl teşhis edilir?
Testisin kirli kanı kalbe götüren damarlarında (ven) meydana gelen genişlemedir. Bacakta görülen varis hastalığının testiste görülmesi olarakta tarif edebiliriz. Doğuştan olan bir durumdur ve anatomik yapıdan ötürü sol testiste sağa göre daha sık görülür. Kirli kanın testiste birikmesi ve ısı artışı nedeniyle sperm yapım bozukluğuna neden olur. Testislerin muayenesi sırasında öksürterek veya ıkındırma yoluyla bu damarlar incelenerek teşhis konulabilir. Ancak bazı durumlarda doppler ultrasound ile incelemede gerekebilir.
Tıkanıklığa bağlı (obstruktif) ve tıkanıklığa bağlı olmayan (nonobstruktif) azosperminin elle muayenede ayırım yapılabilir mi?
Testis büyüklüklerinin tespiti sperm yapımı hakkında bilgi verir ve genel olarak testis büyüklüğü ile sperm yapımı doğru orantılı olduğu düşünülür. Epididim ve vas deferensdenilen spermi taşıyan kanalların muayenesinde de tıkanıklığı düşündürecek kalınlaşma veya sert dokuların olup olmadığı araştırılır. Sperm yapım bozukluğu olan erkeklerdeepididim normalden daha yumuşak ve sönük olarak hissedilir.
Testisten sperm götüren kanalların olmaması hakkında bigi verir misiniz?
Tek taraflı veya çift taraflı olarak sperm kanallarının olmaması hali doğuştan olan bir durumdur. Sperm kanallarının yokluğu muayene yoluyla anlaşılır. Bu kanalların yanısıra 'seminal vesikül' adı verilen spermlerin toplandığı keselerin de doğumsal olarak gelişmemesi mevcuttur. Seminal vesikuller transrektal ultrasound yoluyla incelenirler. Bu durumda erkekte boşaldığında gelen meni miktarı normalden çok azdır (0.5-1 ml) ve su gibi şeffaf ve akıcıdır. Menide sperm görülmez (azoospermia). Kanalların gelişimi ile böbreklerin gelişimi aynı embriyolojik yapıdan olduğundan böbrek yokluğu (tek taraflı böbrek agenezi) görülebilir.
